Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan haftalık Covid-19 tablosuna göre, 11-17 Temmuz tarihleri arasında 226 bin 532 kişi Koronavirüs’e yakalandı. Günlük ortalama vaka sayısı 32 bin 362 oldu. Bakanlığın verilerine göre Türkiye’de toplam 15 milyon 524 bin 71 vaka saptandı. Toplam vefat sayısı ise 99 bin 184 oldu.
Covid-19’un yeni varyantı BA.5 çok hızlı yayıldığı uzmanlar tarafından belirtilmişti. Dr. Bayram Yıldız, yeni varyantla ilgili merak edilen soruları Gerçek Gündem’de kaleme aldı. Yıldız, yeni varyantın daha hızlı bulaştığını belirterek, “Enfekte birisiyle konuşurken eğer onun ve sizin maskeniz yoksa virüsü hemen alabilirsiniz” uyarısında bulundu.
Yıldız’ın köşesinde kaleme aldığı yazısında merak edilen soruları ele aldı. Yıldız’ın yazısı şöyle:
1-BA.5 varyantının diğerlerinden farkı nedir?
Diğerlerinden daha güçlü ve hızlı bir bulaşma yeteneğine sahiptir. Enfekte birisiyle konuşurken eğer onun ve sizin maskeniz yoksa virüsü hemen alabilirsiniz. Ayrıca aşıyla ya da hasatlığı geçirerek kazandığınız antikorlardan kolayca kurtulmaktadır. BA.5 ile ikinci kez hastalanmak mümkündür.
2- COVİD-19 nedeniyle hangi gruplar risk altındadır?
Covid-19 kaynaklı hastalık riski yaşla birlikte artar ve yaşlıların riski en fazladır. Gençlerde ise obezite risk, faktörüdür. Ayrıca hipertansiyon, kanser ve kalp hastalıklarında da risk oldukça yüksektir.
3- Kan grubu ile COVİD-19 bulaşma riski arasında ilişki var mıdır?
Yapılan araştırmalar kan grubu ile Covid-19’a yakalanma arasında ciddi bir bağlantı saptanamamıştır.
4- İkinci ve üçüncü kez COVİD-19’a yakalanma riski nedir?
Yaklaşık 5 milyon kişide yapılan araştırma sonucuna göre; 36 bin kişi ikinci, 2.200 kişi üçüncü ve 246 kişi de dördüncü kez Covid-19’a yakalanmıştır.
5- COVİD-19’un BA. 4 ve BA. 5 varyantlarının en sık görülen belirtileri nelerdir?
BA.4 ve BA.5 ile enfekte olan kişilerde öksürük, burun akıntısı, boğaz ağrısı, baş ağrısı ve kas ağrıları görülebilir.
6- Omicron varyantının belirtileri en erken ne zaman görülür?
Enfekte bir kişi ile temastan sonra semptom geliştirmek için geçen süre önceki varyantlara göre daha kısadır. Araştırmalara göre bu süre 2 gün ile 1 hafta arasındadır.
7- Aşılıyken Covid-19’lu birisiyle temastan kaç gün sonra test yapılmalıdır?
Covid-19’lu bir kişi ilk temastan 3-5 gün sonra test yaptırın. Covid-19’lu bir kişide semptom varsa, semptomların başladığı 2 gün öncesinden başlayarak bulaşıcı olduğu kabul edilir. Eğer semptom yok ve test pozitif ise test tarihinden 2 gün öncesinden başlayarak bulaşıcı olduğu kabul edilir.
8- Covid-19 ile yeniden enfekte olursanız Covid-19 aşısı yaptırmalı mısınız?
Covid-19 ile ikinci ya da üçüncü kez enfekte olmak mümkündür. Bu nedenle Covid-19 enfekte olan kişilerin aşı olması önerilmektedir.
9- Covid-19’a karşı bağışıklık zamanla azalır mı?
Aşı kaynaklı bağışıklığın Covid-19’dan enfeksiyon ve ciddi hastalıklara karşı hala koruyucu olmasına rağmen, dört ay sonra azalmaya başladığı belirtilmektedir.
10- Omicron varyantı bel ağrısına yol açar mı?
Güney Afrika’da yapılan bir araştırmada Omicron varyantındaki en yaygın belirtiler arasında boğaz ağrısı, nefes darlığı, kuru öksürük ve bel ağrısı saptanmıştır.
11- COVID-19’u olan kişiler aşılı bireylere göre yeniden enfeksiyona daha mı yatkındır?
Yapılan araştırmalar daha önce Covid-19 geçiren ve aşılanmayan kişilerin yeniden enfekte olma risklerinin, aşılananlara göre iki kat daha fazla olduğunu göstermektedir.
12- Omicron varyantında ölüm riski delta varyantına göre nasıldır?
Covid-19 testi pozitif çıkan bir kişinin 28 gün içinde ölüm riski %0.27 iken, Omicron varyantında %0.11’dir. Örneğin, 60-69 yaş grubu için deltaya kıyasla Omicron’da bu oran %75 daha düşüktür.
13- Covid-19 için yapılan güçlendirici aşı, Omicron varyantına karşı koruma sağlıyor mu?
Yetişkinler yapılan iki doz aşı koruma sağlasa da zamanla sağladığı koruma azalır. Aşıların sağladığı bağışıklık deltaya göre Omicron varyantında daha düşüktür. Yine de takviye dozu, Omicron da dahil tüm varyantlara karşı bağışıklığı artırır.
14- Ciddi bir hastalığa yol açmıyorsa Covid-19 olduğumu bilmenin bir yararı var mıdır?
Evet. Üç nedenden dolayı Covid-19 enfekte olup olmadığınızı bilmek önemlidir:
1. Hastalığınız kötüye giderse Covid-19 tedavisinden yararlanabilirsiniz.
2. Başkalarını enfekte etmemek için bilmeniz gerekir.
3. Yakın zamanda ilişkide bulunduğunuz kişilerin kendi semptomlarını izlemeleri için uyarıda bulunmanız gerekir.
15- Omicron dahil tüm Covid-19 varyantları için özel bir koruma önlemi var mı?
Hayır. Bugüne dek uygulanan el yıkama, mesafe ve maske uygulaması hala geçerli en iyi korunma yöntemidir. Aşı olmak ise bir tercih değil zorunluluktur. Aşılar ve takviye dozları eksiksiz olarak mutlaka yapılmalıdır.
