Cumartesi Anneleri, Koronavirüs pandemisi nedeniyle video konferans yöntemiyle yayınladıkları 790. hafta açıklamasında 1995 yılında gözaltında kaybedilen Hasan Ocak için adalet talep ederek savcılığı ve Adalet Bakanlığı’nı göreve çağırdı.
“Yaşam hakkı kapsamında yürütülecek ceza soruşturmasının etkili olabilmesi için maddi gerçeğin açığa çıkartılmasına, sorumluların belirlenmesine ve cezalandırılmasına imkan verecek nitelikte olması gerekir” denilen açıklamada Cumartesi Anneleri’nin çağrısı şu şekilde:
“Hasan Ocak Dosyasındaki çeyrek asırlık hukuksuzluk son bulsun, adalet istiyoruz!
Yaşamımızı derinden etkileyen koronavirüs salgını günlerinde, hakikat ve adalet talebimizi evlerimizden sürdürmeye devam ediyoruz. 790 haftadır bu topraklarda Edirne’den Kars’a, İstanbul’dan Diyarbakır’a, İzmir’den Hakkari’ye, Ankara’dan, Adana’ya yüzlerce insanın devlet görevlileri ya da onların emri altında çalışan kişi veya gruplarca gözaltına alınarak kaybedildiği ve bu insanlığa karşı suçun cezasız bırakıldığı gerçeğini anlatıyoruz. 790. haftamızda “Evlatlarımızı istiyoruz, adalet istiyoruz!” kararlılığıyla Galatasaray’a giden yola ilk taşı koyan annelerden Emine Ocak’ın sesine ses katıyoruz. Sosyalist kimliğiyle bilinen 30 yaşındaki Hasan Ocak İstanbul/Avcılar’da yaşıyordu. 21 Mart 1995 tarihinde işyerinden annesini arayarak, akşam yemeği için balık getireceğini söyledi. Hasan ne o akşam ne de sonrasında bir daha evine gelemedi.
İstanbul Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şubesi’nde gözaltında tutulan iki kişi, Hasan’ı şubede gördüklerini söyledi. İki kişi de Hasan Ocak’ın ismini emniyetteki parmak izi listesinde gördüklerini açıkladı. Newroz nedeniyle gözaltında tutulan bir tanık ise şubedeyken bir hareketlilik olduğunu ve polislerin “Hasan Ocak getirildi.” diye aralarında konuştuklarını söyledi. Ocak Ailesi savcılıklara başvurarak Hasan’ın akıbetinin açığa çıkarılmasını talep etti. Aile ayrıca; TBMM, Başbakanlık, Bakanlıklar, savcılıklar, hastaneler ve Adli Tıp nezdinde de girişimlerde bulundu. Bu girişimler sonucunda dönemin İçişleri Bakanı Nahit Menteşe, Emniyet Genel Müdürü Mehmet Ağar, İstanbul Valisi Hayri Kozakçıoğlu ve İstanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir’in imzasını taşıyan resmi yazıda “Hasan Ocak’ın gözaltında olmadığı, hiç gözaltına alınmadığı, suçlu olarak aranmadığı” belirtildi.
Resmi makamların tüm engellemelerine karşı 58 günlük ısrarlı bir arayışın sonunda ailesi Hasan’ın ağır işkence izleri taşıyan bedenine “meçhul kişi” olarak defnedildiği Altınşehir Kimsesizler Mezarlığı’nda ulaştı. İşkenceyle ölümü resmi raporlara girmiş olan Hasan’ın cansız bedeni tüm ilgili makamlardan geçirildiği halde onu soran ailesine “bizde yok” denildiği açığa çıktı.
Dönemin İnsan Haklarından Sorumlu Devlet Bakanı Algan Hacaloğlu yaptığı araştırmalara dayanarak “Ocak’ı konuşturmak için gözaltına aldılar ve orada uyguladıkları işkence ve darptan sonra öldürülmüş halde Beykoz’a attılar.” diyerek Ocak Ailesi ve toplumdan özür diledi. Ayrıca Hacaloğlu, Devletin Hasan Ocak’ın ölümünde sorumluluğu olduğunu, AİHM’e verdiği ifade de “Devletin bazı unsurlarının Ocak’ın nasıl öldürüldüğünü ve kimin öldürdüğünü bildiğini” söyledi.
AİHM, Hasan Ocak’ın kaybedilmesi ve ölümüyle ilgili koşulların belirlenmesi için yeterli ve etkin bir soruşturma yürütülmediğini tespit ederek Türkiye hakkında ihlal kararı verse de, Ocak Ailesi’nin iç hukuktaki tüm girişimleri sonuçsuz bırakıldı. 17 Ekim 2016 tarihinde Beykoz Cumhuriyet Savcılığı “zaman aşımı” nedeniyle dosyada kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi. 29 Kasım 2016 tarihinde bu karara yapılan itiraz sonucu İstanbul Anadolu 7. Sulh Ceza Hakimliği “toplanan delillere göre dava açılması gerekir” diyerek zamanaşımı kararını kaldırdı ve soruşturmanın devamına karar verdi. Ancak Savcılık, bugüne kadar rutin yazışmalarla soruşturmayı oyalamaya devam etti.
Yaşam hakkı kapsamında yürütülecek ceza soruşturmasının etkili olabilmesi için maddi gerçeğin açığa çıkartılmasına, sorumluların belirlenmesine ve cezalandırılmasına imkan verecek nitelikte olması gerekir. 790. haftamızda bir kez daha Savcılık makamını ve Adalet Bakanlığını çeyrek asırdır sürüncemede bırakılan Hasan Ocak soruşturmasında yasal yükümlülüklerini yerine getirmeye çağırıyoruz.
Hasan Ocak için, tüm kayıplarımız için adalet istemekten vazgeçmeyeceğiz!
91 haftadır hukuksuz bir biçimde bize kapatılan kayıplarımızla buluşma mekânımız Galatasaray’dan vazgeçmeyeceğiz.”
