MALUM – Avrupa Birliği, AB liderlerinin etkisiz bir sistem olduğunu vurguladıkları göç ve ilticalar için üye ülkeler arasındaki sığınma sürecini düzene sokmayı amaçlayan uzun zamandır beklenen bir göç anlaşmasını açıkladı.
Avrupa Birliği Komisyonu’na bugün getirilen ve kabul edilmesi beklenen yasa tasarısında AB ülkeleri arasında iltica başvuruları üye ülkelere eşit dağıtılabilecek ve Dublin sözleşmesi tarihe karışacak. Yeni anlaşma, üye devletlerin sığınma hakkı olmayan kişileri geri göndererek veya lojistik destek sağlayarak, üye devletlerin ekonomik yükünü hafifletmeyi, sığınmacıların eşit paylaştırılarak üye ülkelerin yükünü paylaşmayı hedefliyor.
Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen yaptığı açıklama ile yeni anlaşmanın “fayda” olarak, yükleri paylaşan tüm üye devletler arasında “makul bir denge” kuracağını söyledi. Sorunun “AB devletlerinin katkıda bulunup bulunmaması” değil, “nasıl” olduğudur dedi.
İLK KRİTER ÇOCUK VE AİLE BİRLEŞMELERİ
Komisyon Başkan Yardımcısı Margarítis Schinás ise yaptığı açıklamada amacın “uyumlu ve uygun bir göç prosedürü” olduğunu belirtirken göç politikalarının tarihsel olarak AB siyasetinde çetrefilli bir mesele olduğunu ve yeni göç anlaşmasının Avrupa Komisyonu için zorlu bir sürecin başlangıcı olduğunu belirtti.
Polonya, Macaristan ve Avusturya gibi zorunlu kotalara karşı çıkan ülkelerin göçmenleri kabul etmesini sağlamak ve Akdeniz’den gelen insanlarla başa çıkmak için Yunanistan, İtalya ve Malta gibi güney ülkelerini desteklemeyi de amaçladığını belirten Schinas, yeni anlaşmanın Dublin Sözleşmesi’ni ortadan kaldıracağını ve göçmenlerin yeniden yerleştirilmelerinde ilk kriterin çocuk ve aile birleşimleri olacağını belirtti.
İltica prosedüründe mültecilerin sıklıkla karşılaştığı bir engel olan Dublin sözleşmesinin üzerine bir çizgi çekmek isteyen Avrupa Komisyonu, mültecilik ve sığınma başvurularında Dublin prosedürünü yeniden konumlandırma (relocation) ile değiştirmek ve deport etme koşullarında maddi desteğin artırılmasını planlıyor.
Yeni yasa tasarısına göre AB üye ülkeleri, yeniden yerleştirmeyi kabul edebilir veya sığınmacıları sınır dışı etme sorumluluğunu üstlenmeye karar verebilir. Tüm başvuranlar için “kapsamlı taramalar” (tıbbi, güvenlik ve kimlik) yapılmasını ve 5 gün içinde kimin düzenli iltica prosedürlerine girebileceğine karar verilmesini içeren tasarıda başvuranların hangi üye devletlere nakil edileceğine, kimlerin 3 aylık hızlı bir prosedüre tabi tutulacağına ve geri döneceğine hızlı bir şekilde karar verilmesini planlanıyor.
IRKSAL PROFİLLEME
Yeni göç yasası tasarısı ayrıca başvuranları menşei ülkelerine göre sınıflandırırken yıllık kabul oranı yüzde 20’nin altında olan menşei ülkelerdeki herkes için hızlı sınırdışı prosedürleri uygulanacak. Başvuranlar terketmek zorunda kaldıkları ülkelere göre değerlendirilerek iltica ve sığınma prosedürleri gelmiş oldukları ülkelere ve milliyetlerine göre sınıflandırılacak.
TÜRKİYE VE LİBYA İLE KAZAN-KAZAN DİPLOMASİSİ
Yasa tasarısına özellikle Libya ve Türkiye’den gelen ilticacı ve sığınmacılar için hükümetlerin sığınmacıların menşei ülkeleri ile kuracakları karşılıklı kazanca dayalı bir diplomasi trafiği kurmayı planlamakta ve sığınmacıların can güvenliği menşei ülke tarafından garanti edildiği takdirde sığınmacılar terk ettikleri ülkelerine iade edilebilecekler.
Diplomaside “win-win” taktiği olarak bilinen bir yöntem olan kazan-kazan taktiği diplomatik ilişkileri kötü olsa dahi iki ülkenin birbirlerinin çıkarlarını gözeterek bir diğeri için bazı haklarından feragat etmesini ve karşılıklı güven ilişkisini yeniden inşa etmeyi amaçlayan bir yöntem olarak bilinmektedir.
İçişleri Komiseri Ylva Johansson yaptığı açıklamada “geri dönüşlerde daha etkili olma konusunda birçok yeni girişimin” olduğunu belirterek kaçakçılıkla mücadele etmeleri gerektiğini söyledi ve olumsuz bir iltica kararı ile geri dönüşte daha etkili olmaları gerektiğini söyledi.
AB SINIRLARINA DAHA FAZLA ASKER VE POLİS İLE SINIR GÜVENLİKLERİ
AB Komisyonu’nda kabul edilmesi planlanan yeni iltica ve göç yasası tasarısı AB üyeleri ülkelerin sınırlarının daha fazla polis ve asker ile militarizasyonu planlanırken bu çalışmaların ve sınır güvenliklerinin maliyetleri kurulacak olan ortak bir bütçe ile tüm AB üyesi ülkeler tarafından ortak karşılanacak.
MERKEZİ İLTİCA VE GÖÇ DAİRESİ
İltica, Göç ve Sığınma Prosedürleri her AB üyesi ülkenin ulusal ofisleri tarafından ayrı ayrı düzenlenirken yeni göç yasası ile birlikte iltica, sığınma ve göç işlemlerinin AB Komisyonu’na bağlı bir ofis tarafından düzenlenmesi planlanmakta. Kurulacak başvuru ofislerinde sığınmacıların en fazla 5 gün ikamet etmeleri ve hangi ülkede ikamet edeceğinin bu süre zarfında karar verilerek transfer edilmeleri planlanıyor. AB Komisyonu tüm prosedürleri koordine edecek.
